[Gures Antrenman Modelleri] [Kuvvet Çalışma Sistemleri] [Guresle İlgili Testler]
[Antrenman Plan Modelleri] [Isınma Sistemleri] [Gureste Motivasyon] [Plan Matbu Formları]
1-Ferdi motorik özellikler ve beceri düzeninin tesbiti
2-Çalışmalarla belli zaman dilimlerinde meydana gelen ferdi özellikler ve beceri seviyesindeki değişmelerin tesbiti.
3- Tek tek kişilerin çeşitli spor dalları için yatkınlık ve yeteneklerinin belirlenmesi maksadı
4-Bedeni güç gelişiminin verim normlarını ve tanım sayılarının konması
5-Aşırı ve bilinçsiz yüklenmeler sonucunda meydana gelen (sürantrenman) durumunun tanınması
TESTLERİN ANLAMI VE GÖREVİ :
Bilimsel spor araştırmalarında , sporcunun antrenman durumunu ve gelişimini anlamak, doloyısı ile sporcunun amaca uygun yüklenmeler vermek ve antrenmanı ekonomik bir şekilde düzenleyebilmek için
Antrenöre güç kontrolü ve test uygulamaları (bilimsel araştırma yöntemi olarak) yararlı olur.Test yöntemlerinin yardımı ile antrenman metodiğinde yeni bilgiler edinmemizi sağlar.Böylece çabuk şekilde verimliliğin yükselmesine doğru gitmemizi sağlar.
ELİT SPORCULARDAKİ TEST UYGULAMALARI AŞAĞIDAKİ KONULARDA YARARLI OLMAKTADIR:
1-Eğitim zamanının planlanmasını destekleme ,
2-Antrenman sürecinin organizasyonuna yardımcı olma
3-Antrenman uygulamasına yardımcı olma
4-Antrenmanın değerlendirilmesini destekleme
5-Belli bir spor türüne yada spor disiplini için uygunluğun tesbitini destekleme
TESTLER
A-GENEL TESTLER B-ÖZEL TESTLER
a-Genel Testler : Kalp dolaşım sistemi ve işlevlerini araştıran testler (kardio-vasküler test ve işlev kontrolleri
b-Sportif başarı ile vucut yapısı arasındaki bağlantıyı tesbit edebilmek için Antropometrik değerleri belirleyen testler
c- Motorik güç yeteneğini başarıyı araştıran testler
d-Motorik yetenekler araştıran testler
a1-Özel Testler : teknik ve taktik becerinin araştırılmasına yönelik testler.Spor türüne özgü testlerin seçimi uygulanması ve değerlendirilmesi için temel öğe , sportif başarının analiz edilmesidir.
KALP KAN DOLAŞIMI FONKSİYONU TESTİ
Kalp ve kan dolaşımı sistemi tüm spor dallarında büyük önem taşır.Özellikle dayanıklılığı içeren sporlarda , bu özellik spor fizyolojisinde bilimsel yönden tam metodlarla araştırıldı.Araştırma basit ölçülerle nabız atım sayısının ve kan basıncının ölçülmesine dayanmaktadır.testin uygulanışında şu temel ilkeler geçerlidir.
1-Sakin durumda Nabzın ve kan basıncının ölçülmesi,
2-Tam Tesbit edilmiş yüklenme
3-Yüklenmeden hemen sonra ayakta nabız atım sayısının tesbiti
4- Dinlenme zamanını gözden geçirilmesi.(Sakin durumdaki nabız atım sayısına yaklaşım sağlamak.
UYGULAMA
A-Sakin durumda otururken 5 dakika sonra nabız atım sayısının tesbiti (N1)
B-30 sn içerisinde 30 defa alçak çömelme
C- Yüklenmeden sonra hemen ayakta nasız atım sayısının tesbiti (N2)
D-Yüklenmeden 1 dk sonra Nabız atım sayısının tesbiti (N3)
DEĞERLENDİRME FORMÜLÜ
Endeks = N1+N2+N3--200
10
0' ın ALTI | ÇOK İYİ |
0-5 ARASI | İYİ |
5-10 ARASI | ORTA |
11-15 ARASI | ZAYIF |
15'İN ÜSTÜ | YETERSİZ |
Cooper Test Düzenli spor yapan sağlıklı kişilerin genel dayanıklılığını ölçmek için uygulanır Test sonuçlarını objektif belirleyebilmek için test tam ölçülebilir makanlarda yapılmalıdır.
UYGULANIŞI :
Sporcular 12 dakikalık bir zaman dilimi içerisinde mümkün olan en uzun yolu almaya çalışır.Daha sonra koşulmuş olan yol hesaplanır.Aşağıdıki tabloya göre değerlendirme yapılır.Cooper test genelde sağlıklı ve antrenmanlı kişiler içindir.Antermansız ve sportif faaliyette bulunmayan kişiler için uygulama mutlaka Doktor kontrolünde yapılması lazımdır.iKondisyonu düşük
Değerledirme tablosu (YETİŞKİNLER)
Kondisyon | 30-39 yaşa kadar | 30-39 yaş | 40-49 yaş | 50.y |
Çok iyi | 2800 metre üzeri | 2650 m | 2500 m. | 2400 m |
iyi | 2400 metre " | 2250 m | 2100 m | 2000 m |
orta | 2000 metre " | 1850 m | 1650 m | 1600 m |
Zayıf | 1600 metre " | 1550 m | 1350 m | 1300 m |
Çok zayıf |
DEĞERLENDİRME (gençler)
Kondisyon | 11 yaş | 12 yaş | 14 yaş | 15 yaş | 16 yaş | 17 yaş |
Mükemmel | 2800 | 2850 | 2950 | 3000 | 3050 | 3100 |
Çok iyi | 2600 | 2650 | 2750 | 2800 | 2850 | 2900 |
İyi | 2200 | 2250 | 2350 | 2400 | 2450 | 2500 |
Orta | 1800 | 1850 | 1950 | 2000 | 2050 | 2100 |
Zayıf | 1200 | 1250 | 1350 | 1400 | 1450 |
Barrow ve Mc.Gee'ye göre Elit sporcular arasında yapılan Cooper testi sonuçları
No |
Değerlendirme |
Mesefesi Erkek |
1- 2- 3- 4- 5- |
Mükemmel...................................................... Çok iyi........................................................ İyi................................................................... Orta................................................................. Zayıf.............................................................. |
3500 metreden fazla 3200 m -- 2500 metre 2800 m-- 3190 metre 2400 m -- 2790 metre 1900 m -- 2350 metre |
Kaynak : Enver Keskin (Güreş ant el kitabı 1979)
Güreş Testi
a. Jurkeievvicz Testi:
Testin Yeri : Güre
ş Salonu1. Güreşçi nabzını 120 düzeyine çıkaracak şekilde iyi bir ısınma ile teste hazırlanır (Başlama sırasında nabız 120 olmalıdır.)
2. Güreşçi kilosuna uygun manken ile minderin ortasında hazır bekler (60 kg-kadar 35 kg 60-85 kg arasına 40 kg 85- den sonrası için 50 kg manken ağırlığı olacaktır)
3. Antrenör (BAŞLA) komutuyla göreşçi 30 sn süre içinde dört defa mankene salto (veya cipe) atar.
4. 30. saniyenin bitiminde antrenörün II. ci (BAŞLA) komutuyla bu defa güreşçi yine 30 sn. süre içinde yapabildiği kadar çok (nizami şekilde) salto (cipe) yapar dört aüş serpiştirilir.)
5. 30 saniyenin bitiminde antrenörün (YAVAŞ) komutu ile yine 30 sn.lik süre içinde dört defa salto (veya cipe) atacak şekilde zamanını kullanır, (yani 30 saniyeye dört atış serpiştirilir.)
6. II. cü 30 sn. sonunda II. ci yükleme devresi yine antrenörün (BAŞLA) komutuyla 30 sn.lik süre içinde yapabildiği kadar salto (veya cipe) yapar. Yaptığı kaydedilir.
7. Antrenörün (YAVAŞ) komutuyla tekrar 30 sn.lik 4 atış yapar.
8. V. ci 30 sn. sonunda antrenörün (BAŞLA) komutuyla güreşçi son 30 snJik yüklenme dönemine başlar. Bu süre içinde salto (cipe) atış sayısı kaydedilir.
9. Güreşçi tıpkı müsabakada olduğu gibi hemen köşeye oturtulur ve 10 sn. nabzı alınır ve bu 6 ile çarpılarak nabız kaydedilir.
10. 1. ci devre bitiminde nabız sayımı dahil olmak üzere toplam bir dakika dinlendirilir (I) ve tekrar nabız alınır.
11. Nabız sayımı bittikten sonra yüklenmenin II. devresi başlar.
12. Birinci devrede olduğu gibi 30 sn. 4 atış-30 sn. maximal, 30 sn. 4 atış- 30 sn. maximal, 30 sn. 4 atış-30 sn. maximal attıktan sonra (3 tane 30 sn.lik 4 atış ve 3 tane 30 sn. maximal atış) hemen 10 sn.lik 1. nabzı alınıp 6 ile çarpılır ve kaydedilir.
13. Test bitiminden l'dk sonra tekrar II. nabız (10' 'x6) alınır ve kaydedilir.
14. Test bitiminden 2'dk sonra III. nabız alınır ve kaydedilir. (6x10")
15. Test bitiminde 3'dk sonra son nabız (IV) alınır ve kaydedilir. Güreşçi isti-rahate bırakılır.
Değerlendirme
1. I. ci devredeki maxsimal at
ış sayılan ile II. ci devredeki maximal atış sayıbn toplanarak karteksdeki yerine kaydedilir. (30 sn. de 4 atışlar değerlendirmeye katılmaz)2. Güre
şçinin son maximal atış toplamından önceki testdeki maximal atış sayılan çıkartılır. Elde edilen değer güreşçinin önceki ve testi aldığı andaki durumu karşılaştırmış olur. Eğer bulunan değer;a. Sıfır (0) durumunda yok
b. 1.2. 3. gibi sıfınn altındaki değerlerde ne kadar büyükse güreşçinin durumu o kadar düşüktür.
c. Sıfır (0) in üstündeki değerler güreşçinin durumunun daha iyi olduğunu gösterir.
3. Son üç nabızın düşme sürati güreşçinin solunum ve dolaşım sisteminin durumunu gösterir. Son nabız sayımında; güreşçi normale ne kadar yaklaşırsa o kadar iyidir.
Bu testin güreşçi hakkında bilgi verebilmesi daha önce uygulanmış olmasına bağlıdır. Çünkü bu testden güreşçinin bir önceki sene veya senelerde bu testden elde edebildiği en iyi sonuç bile son yapılan testdeki durumunun karşılaştırılması söz konusudur.
2. Barfikste Kol Çekme
Güreşçi barfiks veya benzeri bir araca asılır (omuz genişliğinde düz tutuş) çok çabuk olarak 7 defa kendini çeker süre kronometre ile tesbit edilir. Normlarla karşılaştırılır.
3. Tam squat:
Güreşçi kendi vücut ağırlığı kadar ağırlığı omuzuna alır. 7 defa tam çömelik, kalkarak hareketi tamamlar sonuç kronometre ile tesbit edilerek normla karşılaştırılır.
4. Mekik Testi:
Güreşçi sırtüstü mindere yatar dizleri bir miktar bükülüdür. Bir yardımcı ayak bileklerini tutar. Güreşçi elleri ensede iken sırtı 90 dereceyi geçinceye kadar kalkar oturuşa geçer ve tekrar sırtüstü yatar. 7 kere tekrar eder, süre kronometre ile tesbit edilir. Normlarla karşılaştırılır.
5. S.m.lik halata tırmanma:
Güreşçi 5 metrelik halatın altında beklenen başla komutu ile tırmanmaya başlar. 5. inci metreye ulaştığında kronometre durdurulur süre tespit edilir. Normla karşılaştırılır.
6. Halteri omuzlama:
Güreşçzi kendi ağırlığındaki halteri 7 defa göğse kaldırır ve indirir. 7. kaldırışın sonunda kronometre durdurulur sonuç normlarla karşılaştırılır.
3. Dayan
ıklılık TestiAraçlar :
Halter, Kronomter, bertik bank
. .maç : Dayan
Bu test bataryasında güreşçinin kendi ağırlığının % 75'i ile bir ağırlıkla, 45 saniye içinde tekrar edebildiği miktar tesbit edilir.
Testin Uygulanışı:
1.Benç Press
Güreşçi kendi ağırlığının % 75'i ağırlıkla bankta benç-press yapar. Kronometre ile süre tespit edilir. Normlarla karşılaştırılır.
2.• Barfikste Çekme:
Sporcu ağırlık kullanmadan barfikse asılır. 4 'süre ile kendini çekebildiği miktar kaydedilir. Normlarla karşılaştırılır.
3. Tam Squat:
Güreşçi kendi ağırlığının % 75 kadar bir ağırlığı omuza alır ve 45 saniye içinde tekrar edebildiği miktar kaydedilir. Normla karşılaştırılır.
4. Halteri Omuzlama:
Halter dizler hizasında tutularak başlanır. Ağırlık yine güreşçinin ağırlığının % 75 ' i kadardır. 45" süre ile halteri göğüs hizasında kaldırır ve tekrar dizler hizasına indirir. Tekrar miktarı kaydedilir. Normla karşılaştırılır.
5. Mekik Testi:
Güreşçi minderde dizleri hafif bükük elleri ensede kenetli iken harekete başlar sırt yere 90" lik açıyı geçinceye kadar oturuşa geçer. Tekrar sinüstü yatar. 45' de yapabildiği sayı kaydedilir. Normla karşılaştırılır (Değerlendirme Tabii- II.ye Bakınız)
A-MAKSİMAL KUVVET (Kg.)
KATEGORİLER |
||||||||||
48 Kg | 52 Kg | 57 Kg | 62 Kg | 68 Kg | 74 Kg | 82 Kg | 90 Kg | 100 Kg | 130 Kg | |
BENCPRES | 85 | 90 | 95 | 100 | 105 | 110 | 115 | 120 | 125 | 130 |
BARFİKSTE ÇEKME | 45 | 50 | 55 | 60 | 65 | 70 | 72.5 | 72.5 | 72.5 | 72.5 |
TAM SGUAT | 150 | 160 | 170 | 180 | 185 | 190 | 195 | 200 | 205 | 205 |
OMUZLAMA | 90 | 95 | 100 | 105 | 110 | 115 | 120 | 125 | 130 | 135 |
Tablo 50
B-ÇABUK KUVVET
KATEGORİLER |
||||||||||
48 Kg | 52 Kg | 57 Kg | 62 Kg | 68 Kg | 74 Kg | 82 Kg | 90 Kg | 100 Kg | 130 Kg | |
BENCPRES | 6.0 | 6.0 | 6.5 | 6.5 | 7.0 | 7.0 | 7.5 | 9.0 | 9.0 | 10.0 |
BARFİKSTE ÇEKME | 6.0 | 6.0 | 6.0 | 6.0 | 6.5 | 6.5 | 7.0 | 7.0 | 7.5 | 8.5 |
TAM SGUAT | 5.0 | 5.0 | 5.0 | 5.5 | 5.5 | 5.5 | 6.0 | 6.0 | 6.0 | 7.5 |
MEKÖC | 8.5 | 8.5 | 8.5 | 8.5 | 8.5 | 8.5 | 8.5 | 8.5 | 8.5 | 9.5 |
5m Halata tırmanma | 5.3 | 5.2 | 5.1 | 5.0 | 5.0 | 5.0 | '5.1 | 5.2 | 5,2 | 5.4 |
OMUZLAMA | 5.0 | 5.0 | 5.0 | 5.5 | 6.0 | 6.0 | 6.5 | 7.0 | 7.0 | 9.5 |
Tablo 51
B-ÇABUK KUVVET
KATEGORİLER |
||||||||||
48 Kg | 52 Kg | 57 Kg | 62 Kg | 68 Kg | 74 Kg | 82 Kg | 90 Kg | 100 Kg | 130 Kg | |
BENCPRES | 40 | 38 | 36 | 34 | 32 | 30 | 28 | 26 | 24 | 22 |
BARFİKSTE ÇEKME | 35 | 34 | 33 | 32 | 31 | 30 | 28 | 26 | 22 | 18 |
TAM SGUAT | 66 | 64 | 62 | 60 | 50 | 56 | 54 | 52 | 48 | 44 |
OMUZLAMA | 40 | 38 | 36 | 34 | 32 | 30 | 28 | 26 | 24 | 33 |
MEKİK | 46 | 45 | 44 | 43 | 42 | 41 | 40 | 38 | 36 | 32 |
Tablo 52
8.4. LABORATUVAR TESTLERİ
Laboratuar çalışmasının önemi; öğrencilere yaparak öğrenmeyi sağlamasındandır. Böylece öğrenciler teorik bilgilerin gerçek uygulamaya transfer edebilme imkânı elde ederler. Öğrenciler bazı ya da bütün test ve deneylere aktif olarak hem test yapan kişi, hem de denek olarak kaldıkları zaman olayı direkt yaşadıklarından ölçüm işlemlerini daha iyi anlayacaklardır.
Bireysel ve takım sporlarının gelişmesi, form ve verim düzeylerinin belirlenmesi, yetenekli sporcuların seçimiyle ilgili eğiticilere yardımcı olabilecek norm değerlerinin oluşturulması, bilim ve tekniğin her spor dalının kendi yapısal özellikleri içerisinde kullanılmasıyla mümkün olabilmektedir.
Sportif gücün ve onu sınırlayan etkenlerin öğrenilmesi için antrenörün, eğitimcinin yönetiminde spor hekimi, spor psikologları ile birlikte laboratuar testlerinin periyoduk olarak yapılması, başarının arttırılmasında önemli bir etken olacaktır.
8.4.1. Kan Basıncının Ölçülmesi
Kan basıncı, kanın damarların iç duvarlarına yaptığı basıncın nitelik olarak ölçüsüdür. Atardamar duvarına uygulanan bu basınç, vücudun değişik bölgelerinde ve kalbin değişik kasılma safhalarında farklı değerlerdedir.
Kan basıncı, cıvalı veya havasız sphygmomanometre (tansiyon aleti) ile mm cıva cinsinden ölçülür, insanlarda kan basıncının ölçüldüğü bölge koldaki brachial atardamardır.
Kalbin kasılması sırasında kanın dışarı pompalanması periyoduna "sistol" denir. Bu periyod kan basıncının en yüksekte olduğu zamandır. Bu basınca sistolik kan
basıncı (büyük tansiyon) denir, istirahat ve kalbin kanla dolması periyoduna "diastol" ve bu sırada okunan basınca da diastolik kan basıncı (küçük tansiyon) denir.
Sistolik ve diastolik kan basınçtan arasındaki sayısal farka nabız basıncı
denir.Ölçüm Araçları:
Sphygmomanometre ve steteskop.
Uygulan
ışı: Tansiyon aleti deneğin üst koluna sarılır ve steteskopun diyaframı kolun dirsek kısmındaki anti cubital kıvnmının hemen alüna ve brachial atardamarın üzerine konur.Tansiyon aleti 160 mmHg basıncına kadar şişirildikten sonra ilk nabız vuruşu net bir şekilde duyuluncaya kadar basınç yavaşça azaltılır. Buna "Korotkoff' sesi denir. Bu ilk sesin duyulduğu anda manometreden okunan değer sistolik kan basıncını verir Vuruş sesleri iyice azaldığı ve tamamen kesildiği (4 ya da 5 korotkoff sesinde) zaman manometre değeri tekrar okunur. Bu ise diastolik kan basıncıdır.
Klinik kan basıncı ortalamaları (ABD).
Sistolik | Diastolik | Nabız | |||||
Min | Ört. | Maks. | Min. | Ört | Maks. | Basıncı | |
15-19 | 105 | 117 | 129 | 73 | 77 | 81 | 40 |
20-24 | 108 | 120 | 132 | 75 | 79 | 83 | 41 |
25-29 | 109 | 121 | _ 133 | 76 | 80 | 84 | 41 |
30-34 | 110 | 122 | 134 | 77 | 81 | 85 | 41 |
35-39 | 110 | 123 | 135 | 78 | 82 | 86 | 41 |
40-44 | 112 | 125 | 137 | 79 | 83 | 87 | 42 |
45-49 | 115 | 127 | 139 | 80 | 84 | 88 | 43 |
50-54 | 116 | 129 | 142 | 81 | 85 | 89 | 44 |
55-59 | 118 | 131 | 144 | 82 | 86 | 90 | 45 |
60-64 | 121 | 134 | 147 | 83 | 87 | 91 | 47 |
8.4.2 Schneider indeks Testi
Amaç: Bu test kişilerin fiziksel kondüsyonunu öğrenmek için sıkça kullanılan bir testtir.
Bu test aynı zamanda otonom sinir sistemi, kalp ve solunum durumunun kabaca bir ölçümüdür.
Ölçü Araçları:
Kol saati, Steteskop, Tansiyon aleti, 50 cm yükseklikteki s
ıra. Uygulanışı:Bu test için 2 veya 3 kişilik gruplar halinde çalışılır. Ayakta ve yatar durumda kan basıncını, ayakta ve yatar durumda ve 50 cm yükseklikteki sıraya 5 defa çıkıp indikten hemen sonra kalp atımı ölçülür. Elde edilen değerler, değerlendirme tablosunda tesbit edilir ve karşılığı olan puanlar A'dan Fye kadar olan her madde için kayıt edilir. Schneider index için A'dan Fye kadar her maddede elde edilen puanlar toplanır.
Eğer sonuç 12 puandan düşük olursa 10 dk. bekledikten sonra test tekrar edilir.
Schneider indeks Formatı
Gözlemler
Yatar Durumda: Nab
ız — Sistolik KB — Diastolik KB — Ayakta: Nabız — Sistolik KB — Diastolik KB—Basamak (STEP) Egzersizi (5 defa - sandalye yüksekliği 50 cm.): Egzersizden Hemen Sonraki Nabız—Egzersiz Sonrası Nabız: 30 sn.—, 90 sn—, 120 sn. —De
A.Yatar Durumdaki Nabız | B. Ayağa Kalkınca Nabızda Görülen Atış ' | |||||
Nahız | Puan | 0-10 | 11-18 | 19-26 | 27 - 34 | 34 - 42 |
41-50 | 4 | 4 | 4 | 3 | 2 | 1 |
51-60 | 3 | 3 | 3 | 2 | 1 | 0 |
61-70 | 3 | 3 | 2 | 1 | 0 | -1 |
71-80 | 2 | 3 | 2 | 0 | -1 | -2 |
81-90 | 1 | 2 | 1 | -1 | -2 | -3 |
91-100 | 0 | 1 | 0 | -2 | -3 | -3 |
101-110 | -1 | 0 | -1 | -3 | -3 | -3 |
C. Ayaktayken Nabız | D. Egzersizden Hemen Sonraki Nabız Değişikliği | |||||
Nabız | Puan | 0-10 | 11-20 | 21-30 | 31-40 | 41-50 |
51-60 | 4 | 4 | 4 | 3 | 2 | 1 |
61-70 | 3 | 3 | 3 | 2 | 1 | 0 |
71-80 | 3 | 3 | 3 | 2 | 0 - | 0 |
81-90 | 2 | 3 | 2 | 1 | 0 | -1 |
91-100 | 1 | 2 | 1 | 0 | -1 | -2 |
101-110 | 1 | 1 | 0 | -1 | -2 | -3 |
111-120 | 0 | 1 | -1 | -2 | -3 | -3 |
121-130 | 0 | 0 | -2 | -3 | -3 | -3 |
131-140 | -1 | 0 | -3 | -3 | -3 | -3 |
E. Nabzın Normele Dönüşü Egzersizden Sonra Ayakta Normale Dönüşü | D. Ayaktaki Sistolik K.B.nin Yatar Durumdaki Sistolik K.B. ile Karşılaştırması | |||||
Saniye | Puan | Değişiklik (mm) Puan | ||||
0-30 | 3 | Artış : 30 ve daha fazla -2 | ||||
31-60 | 2 | Artış : 21-30 -1 | ||||
61-90 | 1 | Artış : 16-20 0 | ||||
91-120 | 0 | Artış : 11-15 1 | ||||
Artış : 6-10 2 | ||||||
Artış : 0-5 ,3 | ||||||
Artış : 6-10 2 | ||||||
Düşüş: 11-15 1 | ||||||
Düşüş: 16-20 - 0 | ||||||
Düşüş: 21-25 -1 | ||||||
Düşüş: 26 ve daha fazla -2 |
Kaynak Antrenman Bilgisi ( Doç Dr Yaşar Sevim)